Rotonde luchtfoto

Toepassing in elementenverhardingen

  • 18 november 2021

De normeringen voor betonstraatstenen zijn vastgelegd in NEN-EN 1338. Voor betontegels geldt NEN-EN 1339. Een leverancier mag verschillende prestatieklassen declareren en moet dit vastleggen in een prestatieverklaring. Ten aanzien van het gebruik van minerale toeslagstoffen in een deklaag zijn in beide normeringen drie eisen relevant: de slijtbestandheid, de weerbestandheid en de glij-/slipweerstand.

Weerbestandheid
De weerbestandheid wordt bepaald door beproevingen voor de vorst/dooizoutbestandheid of wateropslorping. Veel leveranciers hanteren de normering voor vorst/dooibestandheid met dooizouten, waarbij het massaverlies gemiddeld minder dan 1,0 kg per m2 moet zijn en geen enkele individuele waarde meer dan 1,5 kg per m2 mag bedragen. Dit is van belang voor het gebruik van toeslagstoffen, die een slechte hechting aangaan binnen het mengsel van de deklaag. Een slechte hechting kan te maken hebben met korrelgrootte, het aantal hechtingsvlakken van een minerale toeslagstof (volgens NEN-EN 933) of het type bindmiddel dat toegepast wordt.

Slijtbestandheid
De slijtbestandheid wordt bepaald door middel van de breedwielslijtproef of de Böhmeproef. De breedwielslijtproef is de referentieproef. De meeste leveranciers in Nederland leveren elementen voor klasse 3. Hiervoor moet de afslijting minder dan 23 mm zijn. Deze eis is met name van belang wanneer zachte minerale toeslagstoffen worden toegepast in een deklaag. Om te kunnen voldoen aan de slijtbestandheid kunnen marmerachtige materialen met een Mohs-getal lager dan vier niet altijd het hoofdbestanddeel van de deklaag vormen.

Glij-/slipweerstand
Verondersteld wordt dat betonstraatstenen en betontegels voldoende glij-/slipweerstand hebben, zolang het oppervlak niet geslepen en/of gepolijst wordt om een zeer effen oppervlak te verkrijgen. Desalniettemin kan in uitzonderlijke gevallen een waarde voor de glij-/slipweerstand geëist worden volgens de beproevingsmethode van de ongepolijste slipweerstand (USRV). Deze eis kan van belang zijn bij het gebruik van materialen met een laag polijstgetal (PSV-waarde). Dit zijn ook vaak de zachtere minerale toeslagstoffen met een laag Mohs-getal. Net als bij de slijtbestandheid kan dit daarom niet altijd het hoofdbestanddeel van de deklaag zijn.