Rotonde luchtfoto

Stroefheid, polijstweerstand en verbrijzeling

  • 18 november 2021

De wrijvingsweerstand tussen de banden van een voertuig en het wegoppervlak speelt een belangrijke rol in de veiligheid van een weg. De wrijvingsweerstand wordt beïnvloed door de snelheid van het verkeer, de soort en de hoeveelheid materiaal (water, sneeuw, modder, et cetera) tussen band en wegdek, het profiel van de band, het lengteprofiel van de weg en de oppervlaktextuur van het wegdek (macro- en microtextuur).

Voor de bepaling of een wegoppervlak voldoende stroef is, wordt in Nederland de droge (aanvangs-)stroefheid gemeten middels de remproef en vanaf maart 2017 alleen de natte stroefheid gemeten middels ZKM (Rijkswaterstaat). De stroefheid wordt uitgedrukt in een wrijvingscoëfficiënt. De snelheid van meten, het profiel van de meetband en de hoeveelheid water die voor de meetband wordt aangebracht, is gestandaardiseerd. Uit de meting volgt dus of de combinatie van macro- en microtextuur voor een voldoende stroefheid kan zorgen. De macro- en microtextuur volgt uit het gekozen mengseltype en het soort steenslag dat is gebruikt in het mengsel.

D3040_5-1.jpg

Figuur 30: Verschillen in textuur.

Onder invloed van weer en verkeer kan de textuur van een steenslag veranderen. De stroefheid wordt dan over het algemeen minder. Daarom worden er eisen gesteld aan de polijstweerstand en het percentage gebroken oppervlak van het aggregaat. Steenslag dat gebruikt wordt in asfaltmengsels, oppervlakbehandelingen, cementbetonverhardingen en betonstraatstenen hebben een polijstgetal (PSV-waarde) dat hoort bij het toegepaste steenslag/aggregaat.

Naast de polijstweerstand is ook de weerstand van de steenslag (bij oppervlakbehandelingen) en het toeslagmateriaal (bij asfaltverhardingen) tegen verbrijzeling van belang. Het verbrijzelingsgetal wordt uitgedrukt in de Los Angeles Coëfficiënt, afgekort LA.

De verbrijzelingsweerstand van het aggregaat speelt een rol in asfaltmengsels en bij oppervlakbehandelingen. In cementbeton- en elementenverhardingen speelt dit minder, omdat cementsteen anders reageert dan een bitumineus bindmiddel in de weg.