Rotonde luchtfoto

Het laagdikte ontwerp

  • 18 november 2021

Voor de berekening van de benodigde betonlaagdikte kan gebruik worden gemaakt van het rekenprogramma Vencon 2.0 [13]. Met dit programma kunnen verhardingsvarianten als ongewapend, doorgaand gewapend en staalvezelbeton worden vergeleken. Vencon 2.0 heeft gebruikersprofielen voor onder andere een autosnelweg, een provinciale weg, een gemeentelijke weg, een busbaan en een plattelandsweg (landbouwweg of waterschapsweg).

Tabel 1. Kenmerken basisconstructies voor wegen volgens de categorie­indeling voor wegbeheer [3]
Opmerkingen:
  • Zwaar verkeer is gedefinieerd als voertuigen met aslasten groter dan 20 kN
  • Verkeersgegevens hebben betrekking op de totale rijbaan
Wegtype 'Wegen-beheer'Gebruiksfunctie basiswegBreedte beton-strook (m)Breedte rijstrook voor zwaar verkeer (m)Zwaar verkeer weg doorsnede (aantal per etmaal)Zwaar verkeer op de rechter-rijstrook per rijrichting (aantal per etmaal)Maximale aslast (kN)
1,2Autosnelweg, zwaar belast (2x2)4,353,65ca. 17.000ca. 7.800210
1,2Autosnelweg, normaal belast (2x2)4,353,65ca. 8.500ca. 4000210
2Provinciale weg, rotonde > 50 m3,753,25ca. 2500ca. 1250210
2Provinciale weg ‘Duurzaam Veilig’3,802,75ca. 2500ca. 1225210
3Waterschapsweg (druk)3,503,35ca. 1000ca. 500170
3Busbaan (twee richtingen)3,352,90ca. 800ca. 400110
4,5Buurtontsluitingsweg, rotonde < 50 m3,253,25ca. 680ca.340170
4,5Bijv. landbouwweg (plattelandsweg)3,503,35ca. 32ca. 16150
6,7Bijv. vrijliggend fietspad1,50 - 2,004,50geengeen 30
Een gebruikersprofiel bevat ontwerpgegevens en -parameters voor de rubrieken ‘weg lay-out’, ‘belastingen’ en ‘onderbouw en fundering’. De gebruiker kan de standaardinstellingen wijzigen en opslaan. Met dit programma kunnen ook afwijkende situaties worden doorgerekend.

Bij gegeven ondergrondparameters, belastingen en de eigenschappen van beton en staal, voert Vencon 2.0 ontwerp- en controleberekeningen uit voor elastisch ondersteunde betonverhardingen. Het programma is geschikt voor verschillende gebruikersniveau’s (junior, senior, expert) en is gebaseerd op de ‘VNC-dimensioneringsmethode’ voor elastisch ondersteunde betonverhardingen en CUR-Aanbeveling 36-2 ‘Ontwerpen, berekenen en detailleren van bedrijfsvloeren van constructief beton’ [14]. Het achtergrondrapport bij de cd-rom van Vencon 2.0 geeft alle formules, modellen en de rekengang [15].

Ondanks de vele variabelen is het niet altijd nodig om uitgebreide ontwerpberekeningen te maken. Door het kiezen voor een basisconstructie wordt veel tijd bespaard. In CROW-publicatie 220 is een systeem opgenomen dat is gebaseerd op wegtype en gebruiksfunctie; de zogenaamde ‘basiswegen’. De basisconstructies in tabel 1 worden gekenmerkt door:

  • het wegtype in relatie tot de gebruiksfunctie;
  • de betonstrook- ­en rijstrookbreedte tussen de markeringen;
  • het aantal zware voertuigen per rijbaan, onderverdeeld naar de rijstroken;
  • de verwachte maximumaslast.
Tabel 2. Besteksdikte wegverbredingen voor verschillende type basiswegen [3]
Opmerkingen:
  • Met Vencon 2.0 is per basisweg een variant in ongewapend beton en/of doorgaand gewapend beton berekend
  • Dikten zijn afgerond en inclusief een toeslag van 10 mm voor het aanbrengen op bitumineuze lagen en 15 mm voor ongebonden en gebonden funderingen
  • Waarden tussen haakjes gelden voor doorgaand gewapend beton, waarbij een 50 tot 60 mm dikke bitumineuze laag tussen fundering en betonverharding nodig is
  • Betonconstructies met een fundering van zandcement zijn niet meer gangbaar
SpecificatiesAuto-
snelweg zwaar belast (2x2)
Auto-
snelweg normaal belast (2x2)
Provinciale weg rotonde R > 50 mProvinciale weg Duurzaam VeiligWaterschapsweg (druk) rotonde R < 50 mBusbaan (twee richtingen)Buurt-ontsluitingsweg rotonde R < 50 m (verdeuveld)Landbouw-
weg (niet-­verdeuveld)
Maximum aslast (kN)210210210210170110170150
SterkteklasseC35/45C35/45C35/45C35/45C35/45C35/45C35/45C35/45
Beton (mm)260
(245)
245
(240)
245
(240)
245
(240)
235
(n.v.t.)
200
(190)
240
(n.v.t.)
225
(n.v.t.)
Asfaltgranulaat cement (mm)250250250250200200200200
Beton (mm)n.v.t.n.v.t.245
(240)
245
(240)
240
(n.v.t.)
200
(195)
245
(n.v.t.)
230
(n.v.t.)
Fosfor- of hoog- ovenslak (mm)n.v.t.n.v.t.250250250250250250
Beton (mm)n.v.t.
(255)
n.v.t.
(250)
265
(245)
265
(245)
260
(n.v.t.)
215
(200)
260
(n.v.t.)
245
(n.v.t.)
Meng- of beton- granulaat (mm)250250250250250250250250

Als het wegtype en de gebruiksfunctie zijn bepaald, geeft tabel 2 direct een of meer bijpassende basisconstructies.

Bij doorgaand gewapende betonverhardingen vervangt de centrale langswapening de functie van dwarsvoegen. De langswapening die nodig is voor scheurbeheersing wordt bepaald aan de hand van temperatuur- en krimpverkortingen die optreden bij de verharding van het beton.

Tabel 3. Doorgaande langswapening in de staalkwaliteit FeB 500 (centrische ligging) voor scheurbeheersing [3]
Sterkteklasse betonC35/45
Kenmiddellijn staven (mm)1620
Wapeningspercentage0,620,66
Besteksdikte
230 mm
  • wapeningshoeveelheid (mm2/m)
  • maximale hart-op-hartafstand staven (mm)

1438
140

1518
207
250 mm
  • wapeningshoeveelheid (mm2/m)
  • maximale hart-op-hartafstand staven (mm)

1547
130

1650
190
270 mm
  • wapeningshoeveelheid (mm2/m)
  • maximale hart-op-hartafstand staven (mm)

1674
120

1782
176
Overlaplengte staven (mm)370 450

Een scheurwijdte van 0,4 mm is toelaatbaar. Het benodigde wapeningspercentage is afhankelijk van de sterkteklasse van het beton en de diameter van de staven. Tabel 3 geeft de benodigde langswapening die nodig is voor de scheurbeheersing bij drie verschillende besteksdikten. Na keuze van de kenmiddellijn van de staven en het wapeningspercentage wordt vervolgens de hart-op-hartafstand van de staven bepaald. In de praktijk worden meestal staven ø 16 of ø 20 mm toegepast. De maaswijdte dient ten minste 120 mm te bedragen. In de praktijk worden bij een besteksdikte van 250 mm, staven ø 16-125 mm of ø 20-180 mm gebruikt. De langsstaven worden op supporten ø 12­700 mm bevestigd. De supporten zijn in een hoek van 60° op de wegas geplaatst.

De ontwerper van de betonverharding detailleert de wijze van beëindigen van de betonweg. Grondankers fixeren de uiteinden van de betonverharding.